Tôi thích cái lối uống rượu phóng khoáng, hoan hỷ và đầy tính chất lãng mạn của người xưa. Uống được như Lý Thái Bạch:
rượu say, say cả vừng trăng dịu hiền, nhẩy ra khỏi thuyền để tưởng ôm được bóng trăng kia. Không đẹp sao? Hoặc như Túy ngâm tiên sinh: Trong song loan để một cái đàn, một cái gối, vài quyển thơ của ông Đào, ông Tại, hai bên đầu tay song loan treo hai hồ rượu, tìm nơi có sông núi, tùy tình dạo xem, ôm đàn giốc bầu, hết vui rồi ...giở về.
Ước như vậy để có một lối so sánh với cách "say" của cổ nhân và chúng ta bây giờ. Vì không có được một cuộc sống phóng túng tài tử và nhiều sáng tạo đó, tôi mới thích "cổ văn" là vậy.
Tôi cũng thích lối uống của Lệnh Hồ Xung, lẫn cả ...Điền Bá Quang (Hí Hí!) . Nhưng chưa gặp được tri kỷ, rượu còn nhiều và chưa khui là vì vậy!
XanhXanh là hảo hán tử, tôi biết thế, tiếc chưa có dịp để gặp. Hy vọng ở tương lai gần vậy!
. Khí ấy có lẽ ta cùng rẽ vào cái "ngõ tối đêm sâu đóm lập lòe" nào đó cùng ngắm cái "ngàn ao lóng lánh bóng trăng loe" mà phán đặng "rượu tiếng rằng hay hay chả mấy/ độ dăm ba chén đã say (bét) nhè". Hí hí! Bỗng dưng tôi thấy nể cụ Tam Nguyên Nguyễn Khuyến sao mà lạ!
Khi quen với "Lương Sơn Online" này rồi, tôi mới chú ý đến một số thơ hiện đại, có nhiều bài rất hay, rất tình...Chỉ tiếc là mình không biết sớm. Tiện đây phải nói tiếng cám ơn tới nhiều bạn mà cũng ...chưa bao giờ được gặp. Với Xóm Hẻo, tôi thích cách đàm luận lúc trà dư tửu hậu của mấy bạn lắm lắm, cũng thấy túy lúy cao trào, lúc lại thấy hừng hực xông pha. Cứ như Bình Ngô Đại Cáo của cụ Nguyễn Trãi ấy :
Tướng sĩ một lòng phụ tử/ Hòa nước sông chén rượu ngọt ngào ...
Các cụ ta xưa vẫn thế: "Uống rượu, ngâm thơ, ngắm hoa, thưởng nguyệt ..." là thú vui tao nhã lắm. Nhân lan man về tân văn cổ văn, ta uống rượu với các cụ ...nhắm rượu. Tôi xin mạn phép bạn XanhXanh cùng các bạn liến thoắng tí xíu về "rượu và thơ", "thơ trong rượu", "rượu trong thơ" ... Phần lớn các bài thơ tôi trích dẫn đều do ...sưu tầm chứ cái thằng tôi khi say là lăn quay ra ngủ, thơ với phú sao đặng.
Thời Phong Kiến, trong thâm tâm nhiều thi sĩ, rượu đã là sinh thú cuộc đời. Là niềm hoan lạc. Là lý do đáng sống, cũng tức là cái kỷ niệm còn sót lại của một linh hồn sau quãng đời trầm luân khổ ải.
"
Sống ở dương gian đánh chén phè
Thác về âm phủ cặp kè kè
Diêm vương phán hỏi mang gì đấy
- Be!"
( Phạm Thái)
Bước sang thời hiện đại,với Tản Đà, rượu là bè bạn, là môn sinh. Về điểm này trong số các thi sĩ VN, Tản Đà có lẽ gần với Lý Bạch hơn cả. Những bài thơ sảng khoái ca tụng rượu dưới ngòi bút Tản Đà đánh dấu thời kỳ người ta không còn cảm thấy tội lỗi khi hưởng thụ. Có điều thú vị là tự mình uống đã đành, Tản Đà còn muốn mọi người cùng uống:
"
Yêu cầu cho khắp mọi nhà
Rượu ty bãi hết, rượu ta cất tràn
Tránh cho dân nỗi lầm than
Bã chôn, men giấu, nhà đoan phạt bừa
Tha hồ rượu sớm, trà trưa
Nghiêng chai dốc chén say sưa tối ngày".
Với Lưu Trọng Lư, rượu tượng trưng cho cuộc sống phóng túng của một lãng tử:
"
Mời anh ta cạn hết chén này
Trăng vàng ở cuối non tây ngậm buồn
...
Để lòng với rượu cùng say
....
Giờ này còn của đôi ta
Giang hồ rượu ấy còn pha lệ người."
(Thực cái bài này một phần do chỉ trích những câu liên quan đến rượu, một phần do ...không nhớ rõ. Mong mọi người không trách. Hí Hí!)
Trần Huyền Trân làm thơ không nhiều nhưng nhân dịp gặp Tản Đà và Lê Văn Trương, thơ về rượu như bao nhiêu cũng không đủ:
"
Cụ hâm rượu nữa đi thôi
Be này chừng sắp cạn rồi còn đâu
Rồi lên ta uống với nhau
Rót đau lòng ấy vào đau lòng này"
Khi sảng khoái khi nao nức không cần đến rượu, bởi biết lúc nào uống cũng kịp còn uống với nhau vào những dịp khác:
"
Thôi đợi mùa nao trái chín lành
Tóc này về rúc với râu anh
Bấy giờ hắt toẹt ba chung rượu
Cười kể tâm tình chuyện tóc xanh".
Tóm lại, với Trần Huyền Trân, rượu là kỷ niệm tình nghĩa bạn bè, là chất men nồng mang lại chút ấm áp trong cuộc đời lạnh giá. Với Thâm Tâm, thì còn hơn thế, con người càng uống càng tỉnh này nhìn cuộc đời cái gì cũng liên quan đến rượu. Với ông, rượu trở nên một thứ ngôn ngữ thường trực. Ông nhìn mưa bay bằng con mắt ấy: "
"
Ngoài phố mưa bay xuân bốc rượu"
Nhìn cả cuộc đời bằng con mắt ấy:
"
Người đi? Ừ nhỉ, người đi thực
Mẹ thà coi như chiếc lá bay
Chị thà coi như là hạt bụi
Em thà coi như hơi rượu say"
Hầu như trong toàn bộ thơ Thâm Tâm là tinh hoa chắt ra từ " Cái sống ngang tàng quen bốc hơi men". Thơ viết bằng rượu. Rượu làm nên thơ. Còn vinh dự nào hơn?
Thơ văn của các cụ là thế, mới đây tôi được một anh "tiên tửu" thuổng về cho đọc một bài thơ "mới toanh". Không rõ tên tác giả, cứ tạm cho là khuyết danh đi. Đọc một chút rồi ngẫm thấy ngôn từ đúng là ...túy lúy, lại thấy đậm một nỗi buồn thời thời thế thế. Chẳng biết cái bài thơ này có từ bao giờ. Nếu bạn XanhXanh cùng các bạn mà biết, làm ơn cho tôi được tỏ tường. Nguyên văn cái bài thơ nó thế này:
Đêm Tụ Tập Uống Rượu, Buồn Thân Thế
Bạn nói với ta : sầu như núi
Ờ ! Chuyện đâu còn đó , tính sau
"Dzô" ly này , phải cạn một hơi . Mau !
Khà một tiếng xóa tan đời dâu bể
Chuyện thân thế còn chi đâu mà kể
Chí lớn ngậm hờn ? Bàn tay không !
Ha ha . . . Chúng vung tay : trò diễu dở
Dối gạt Mẹ hoài , đau xót núi sông
Này ông kia ! Cạn ly đi chứ
Đêm càng khuya hơi bốc càng thơm
Nhớ thuở trước mình đưa lưng hứng đạn
Chẳng đứa nào kêu lên tiếng oán hờn .
Ông còn nhớ thằng Sinh ? banh helmet
Thằng Khánh hoá thân thành một đống than !
Ha ha . . . Chúng hiện giờ đang có mặt
Hãy liệu hồn , kẻo tụi nó cười khan
Ê , ông ! Mới nửa chai mà đào ngũ ?
Hay nhớ trại tù , tưởng niệm anh em ?
Còn chú em này , cho "Qua" xin hỏi
Сu đớn chuyện gì , ướt mắt , lặng im ?
Này các ông , chờ đợi quá lâu rồi
Chớ trách bọn mình : ngu phu thất trí
Chuyện đại sự nhường ai nhiều mưu kế
Đáng mặt anh tài : cuốn gói phò ngôi
Chỉ ghét một điều họ nói dóc thôi
Núp lén, thập thò , như con chó đói
Nuốt xuống giùm đi , xin ông đừng ói
Miếng nhắm này trân quí vạn lần hơn
Có đáng gì một chút phổi chút gan
Mấy quan đốc(tor) đặt bày trò kiêng cữ
Đêm không chết trong một thời binh lửa
Thêm vài năm há thoát khỏi suối vàng ?
"Dzô...dzô" tụi bây ! Đừng làm hiền triết
Ngửa mặt chẳng thấy trời , cúi xuống còn ta
Ồ lạ ! Sao tụi mày như tượng đá
Đêm nhạt men nồng , phí rượu của " Qua "!
Đ... mạ ! Mời nhậu chớ ai mời buồn
Tụi bây tức cái gì , im như hến ?
Ờ , ờ ! Mà...Rượu tốt đồ nhắm ngon
Nhắc tụi nó , sao nuốt vào thấy nghẹn
......................Hết....................... .....
Đấy đấy, thực tình!. Tên tác giả lẫn hoàn cảnh sáng tác còn chưa rõ. Nên thực tôi cũng ...bó cái chân là bó cái tay. Chả biết ông say sĩ (chưa chắc là thi sĩ) này đang nói đến vấn đề chi. Các bạn nhanh tay cho tôi ...rõ mười mươi mới đặng.